Struktura Akcji Katolickiej w Polsce
Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej
Diecezjalne Instytuty Akcji Katolickiej
Najwyższym organem stowarzyszenia jest Krajowy Instytut Akcji Katolickiej.
Każda ze struktur posiada swój własny zarząd i asystenta kościelnego. Ponadto władzami Instytutów: Krajowego i Diecezjalnych są Rady. Rada DIAK składa się z prezesów parafialnych i osób nominowanych przez biskupa ordynariusza, natomiast Radę KIAK tworzą prezesi DIAK-ów i jeden delegat instytutów diecezjalnych.
Stowarzyszenie skupia w Polsce ok. 35000 członków.
Czym jest Akcja Katolicka ?Akcja Katolicka jest urzędem - szczególnym miejscem organizowania laikatu, będącego w ścisłej współpracy z hierarchią Kościoła
- chrystianizacja każdej dziedziny życia - wspólny front apostolskiego działania Kościoła - budowa Kościoła - nie przez zewnętrzną ludzką działalność typu świeckiego, ale przez środki nadprzyrodzone: słowo, sakrament i posługę miłości
- wzrastanie i umacnianie wspólnoty chrześcijańskiej - pogłębienie wiedzy o Jezusie Chrystusie, aby nastąpił świadomy wybór Jezusa Chrystusa jako Pana życia chrześcijanina
„Idźcie naprzód z nadzieją! Nowe tysiąclecie otwiera się przed Kościołem niczym rozległy ocean, na który mamy wypłynąć licząc na pomoc Chrystusa. Syn Boży, który z miłości do człowieka przyszedł na świat dwa tysiące lat temu, także dzisiaj prowadzi swoje dzieło: musimy mieć przenikliwy wzrok, aby je dostrzec, a nade wszystko wielkie serce, abyśmy sami stawali się jego narzędziami. (...)
Akcja Katolicka
Archidiecezji Gnieźnieńskiej
Akcja Katolicka, która jest stowarzyszeniem katolików świeckich daje możliwość czynnego włączenia się w życie parafii, a w konsekwencji w działalność Kościoła, która z kolei nie powinna zamykać się tylko w murach świątyni. Obowiązkiem członków Akcji Katolickiej jest świadczyć o Chrystusie w życiu świeckim, codziennym, pośród osób, których żyją i pracują. Aktualne rozumienie Kościoła opiera się na parafii. Poznając wszystkie jej problemy, poprzez codzienną obserwację egzystencji, należy mieć świadomość, że jest się cząstką tej wspólnoty. Mając na uwadze wspólne dobro nie można podejmować pojedynczych akcji, bez konkretnej wizji całości.
Asystent ks. Krzysztof REDLAK
Prezez Krystyna WOJTCZAK-NOWAKe-mail: wojtczak.nowak@op.pl
Adres Zarządu Sekretariat Zarządu Archidiecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej Archidiecezji Gnieźnieńskiej,
62-200 Gniezno ul. Jana Łaskiego 7 tel. 61/426.21.02
Akcja Katolicka w II Rzeczypospolitej
W Polsce przedwojennej stowarzyszenie zawiązało się w roku 1930. Była to organizacja centralistyczna, opierająca się na jednolitym dla całego kraju statucie.W ciągu niespełna 10 lat swej działalności stała się silnym ruchem skupiającym zarówno elity inteligencji katolickiej, jak i licznych przedstawicieli środowisk rzemieślniczych i chłopskich. Tuż przed wybuchem II wojny Akcja Katolicka liczyła około 750 tys. członków, a samo stowarzyszenie zajęło znaczące miejsce w życiu społecznym ówczesnej Polski. Stowarzyszenie wydawało własne czasopismo pod nazwą ,,Ruch Katolicki''. Patronem Akcji Katolickiej w Polsce wybrany został św.Wojciech, jako święto patronalne wyznaczono uroczystość Chrystusa.
WZNOWIENIE DZIAŁALNOŚCI AKCJI KATOLICKIEJ
Inicjatywa Papieża Jana Pawła II
W roku 1993, Ojciec Święty Jan Paweł II , podczas wizyty biskupów polskich ''ad limina'', zwracając uwagę na nowy etap w historii Polski i Kościoła po upadku systemu komunistycznego, wyraził wolę reaktywowania w kraju struktur Akcji Katolickiej.
''Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce żyła i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna'' - powiedział Ojciec Święty.
Akcja Katolicka jest narzędziem nowej ewangelizacji, szkołą miłości, jedności, siły i pokory. Uczymy się podobnie myśleć i wspólnie działać, pamiętając słowa Chrystusa: ,,Gdzie dwóch lub trzech gromadzi się w imię Moje, tam Ja jestem pośród nich''.
Akcja Katolicka po roku 1993
Pierwsze struktury nowego stowarzyszenia zaczęły powstawać w trzy lata po historycznym spotkaniu polskich biskupów z Janem Pawłem II.
W roku 1996 w całej Polsce, z różną intensywnością zaczęły powstawać diecezjalne instytuty i parafialne oddziały Akcji Katolickiej. Ukoronowaniem podjętych działań były wybory statutowych władz krajowych stowarzyszenia przeprowadzone w Częstochowie podczas spotkania delegatów instytutów diecezjalnych w dniach 20-21 listopada 1998 roku, w wigilię święta Chrystusa Króla Wszechświata.
Delegaci wybrali dziewięcioosobowy zarząd oraz trzech kandydatów na prezesa stowarzyszenia. Po tygodniu prymas Polski, kardynał Józef Glemp, desygnował do tej funkcji panią Halinę Szydełko z diecezji rzeszowskiej.
Krajowym Asystentem Kościelnym Akcji Katolickiej został ks. bp Piotr Jarecki,, pod którego duszpasterską opieką stowarzyszenie kształtowało swoją osobowość od czasu reaktywowania.
Świeccy przejęli ciężar obowiązków związanych z organizowaniem i działalnością stowarzyszenia.
Akcja Katolicka jest strukturą religijną i poprzez ten fakt jej zasadniczym celem jest formacja duchowa, moralna, a także kulturalna.
Ważnym zadaniem dla jej członków jest świadome uczestnictwo we wszystkich sferach życia publicznego i realizacja społecznego wymiaru wiary i społecznego obywatelstwa Kościoła.
Zadaniem członków stowarzyszenia jest oddziaływanie na bliskie im środowiska, zwłaszcza związane z miejscem pracy, dokąd nie zawsze mogą dotrzeć kapłani. Jest to praca ewangelizacyjna i formacyjna prowadzona wśród własnych członków, jak i w najbliższym otoczeniu. Celem jest dążenie do najpełniejszego poznania ewangelicznych prawd wiary, ich rozumienia i realizowania w codziennym życiu..
Formy działania
1. KSZTAŁTOWANIE CHRZEŚCIJAŃSKIEGO SUMIENIA
2. TROSKA O RODZINĘ I WYCHOWANIE
3. ODNOWA MORALNA SPOŁECZEŃSTWA
4. TROSKA O SZERZENIE MIŁOSIERDZIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
5. ZAANGAŻOWANIE W ŻYCIE SPOŁECZNE I POLITYCZNE
6. PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
7. PODJĘCIE DZIAŁAŃ W SFERZE KULTURY
8. POZYSKANIE ŚRODKÓW MASOWEGO PRZEKAZU DLA DZIEŁA EWANGELIZACJI
1. KSZTAŁTOWANIE CHRZEŚCIJAŃSKIEGO SUMIENIA
• Codzienna lektura pisma Świętego.
• Wyznaczenie jednej, niedzielnej Mszy Świętej dla Akcji Katolickiej orazpełne sakramentalne uczestnictwo wszystkich członków AK.
• Pogłębienie znajomości nauki społecznej Kościoła poprzez
systematyczną lekturę dokumentów Kościoła.
• Organizowanie stałych spotkań formacyjnych.
• Organizowanie katechizacji dorosłych.
• Organizowanie dni skupienia i rekolekcji dla członków Akcji Katolickiej.
• Zaproponowanie lokalnych pielgrzymek Akcji Katolickiej do sanktuariówznajdujących się na terenie diecezji.
2. TROSKA O RODZINĘ I WYCHOWANIE
Organizowanie spotkań rodziców z terenu parafii z psychologami, wychowawcami, katechetami oraz innymi kompetentnymi osobami, uświadamiających współczesne zagrożenia z jakimi spotykają się dzieci i młodzież. Uświadamianie rodzicom ich prawa do decydowania w sprawach nauczania i wychowania ich dzieci. Współpraca ze szkoła oraz czuwanie nad kierunkiem i poziomem nauczania poprzez uczestnictwo w Radach Szkoły. Organizowanie spotkań formacyjnych dla nauczycieli i wychowawców.
Ochrona dzieci i młodzieży przed zepsuciem i deprawacją poprzez skupienie jej wokół parafii, organizując świetlice, kawiarnie, ośrodki kultury, kółka zainteresowań, rozgrywki sportowe, rajdy, wycieczki, ogniska, letni wypoczynek. Utworzenie Poradni Życia Rodzinnego.
3. ODNOWA MORALNA SPOŁECZEŃSTWA
• Przeciwdziałanie alkoholizmowi poprzez zainicjowanie parafialnej grupyAA oraz Apostolatu Trzeźwości.
• Organizowanie poradnictwa dla osób uzależnionych od narkotyków.
• Propagowanie trzeźwego stylu życia poprzez organizowanie
uroczystości, zabaw i festynów bezalkoholowych.
• Zachęcanie do podejmowania zobowiązań abstynencji.
4. TROSKA O SZERZENIE MIŁOSIERDZIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
• Organizowanie i animacja dzieł charytatywnych.
• Koordynacja działań na rzecz ubogich rodzin w parafiach, wspólnie ze Stowarzyszeniem Rodzin Katolickich i Gminnymi Ośrodkami PomocySpołecznej.
• Otoczenie opieką Parafialnego Oddziału AK przynajmniej jednejrodziny.
• Tworzenie domów samotnej matki.
• Organizowanie pomocy materialnej dla młodzieży uczącej się poprzez fundowanie stypendiów.
5. ZAANGAŻOWANIE W ŻYCIE SPOŁECZNE I POLITYCZNE
• Zintegrowanie społeczności parafialnej poprzez podejmowaniewspólnych przedsięwzięć z radami osiedla, radami gminy i innymi organizacjami działającymi na terenie parafii.
• Organizowanie spotkań formacyjnych i rekolekcji dla samorządowców.
• Organizowanie spotkań członków AK na szczeblu diecezjalnym zparlamentarzystami i samorządowcami.
• Zorganizowanie punktów poradnictwa prawnego, medycznego,pedagogicznego, rachunkowego i innych.
6. PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
• Prowadzenie sklepów parafialnych.
• Zakładanie spółek prawa handlowego.
• Zakładanie fundacji.
7. PODJĘCIE DZIAŁAŃ W SFERZE KULTURY
Podjęcie starań o utworzenie bibliotek i czytelni parafialnych.
Tworzenie na terenie parafii wideoteki.
Organizowanie klubów parafialnych.
Rozbudzanie uczuć patriotycznych poprzez organizowanie obchodów świąt narodowych wykorzystując formy teatralne i muzyczne.
Krzewienie tradycji i obyczajów ludowych poprzez organizowanie imprez kulturalnych oraz wycieczek mających na celu poznawanie społeczności lokalnych, ich historii, ważnych postaci związanych z tym terenem oraz pomników kultury.
8. POZYSKANIE ŚRODKÓW MASOWEGO PRZEKAZU DLA DZIEŁA EWANGELIZACJI .
• Współpraca ze świeckimi środkami masowego przekazu.
• Tworzenie własnych wydawnictw, biuletynów Akcji Katolickiej orazaudycji radiowych.
• Współdziałanie w zakresie kolportażu prasy i książek katolickich np.poprzez tworzenie stałych punktów kolportażu.
• Wykorzystanie dla dzieła Ewangelizacji tablic reklamowych.
Akcja Katolicka w Janikowie
• Rok 1998
5 września
„Idźcie więc i czyńcie uczniów wśród wszystkich narodów” (Mt 28,19a). „
• Rok 1999
• Rok 2000
23-27 czerwca Pielgrzymka: Wilno, Kowno, Troki, Suderwa
• Rok 2002
• Rok 2003
• Rok 2004
• Rok 2005
3-11 czerwca - Pielgrzymka do Rzymu Asyżu
2 -7 lipca Pielgrzymka do Zakopanego, Ludźmierza , na Słowację i Budapesztu…
Troska o rodzinę
Jak co roku, Krajowy Instytut Akcji Katolickiej zorganizował w dniach 18 – 20 lutego br. w Warszawie spotkanie formacyjne dla liderów Akcji Katolickiej. Studium Nauki Społecznej Kościoła poświęcone sprawom rodziny zgromadziło członków naszego stowarzyszenia z całej Polski. Tematy oraz wykładowców zaproponowała dr Maria Smereczyńska, rzecznik Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rodzin Katolickich, pełnomocnik rządu ds. Rodziny w rządzie Jerzego Buzka.
Poszczególni prelegenci podkreślali potrzebę angażowania się nas, ludzi świeckich w życie publiczne, na którego kształt możemy mieć wpływ. Dr Maria Smereczyńska podjęła kolejno tematy: „Świeccy w życiu publicznym”: Trzeba być osadzonym duchowo, by dobrze kierować rodziną, by ją tworzyć mądrze. Aby świeccy mogli czynnie realizować się w życiu publicznym muszą stale się formować.; „Rodzina podstawową wspólnotą życia społecznego i działalności państwa”: Wszystkie programy i działania w życiu społecznym powinny być podporządkowane wizji człowieka jako osoby. Kształtowanie życia społeczno – gospodarczego życzliwego rodzinie – to zadanie dla nas wszystkich.; „Przekazywanie życia – prokreacja czy reprodukcja?”: Powikłania zapłodnienia in vitro: ciężkie wrodzone wady serca, rozczep wargi (podniebienia), atrezja (zarośnięcie) przełyku, zarośnięcie odbytu, siatkówczak (nowotwór oka). Żaden lek, gdyby prowadził do takich skutków ubocznych, jak mamy do czynienia przy tej metodzie, nie byłby dopuszczony do użytku. Życie ludzkie jest i może być przez człowieka tylko przekazywane, a nie tworzone! Prokreacja to nie reprodukcja! Pan Bóg sam doskonale wie kiedy przychodzimy na świat, ma na nas pomysł i wie, kiedy nas zabrać do Siebie.
„Działalność publiczna. Prawo czy obowiązek katolika świeckiego?” - takie pytanie postawił obecnym senator Kazimierz Jaworski: Działalność od najniższych szczebli wpływa na życie społeczne. Jeśli my nie wypełnimy tej przestrzeni, to zło ją wypełni. Nasza obecność jest konieczna.
„Rodzina – czy jeszcze potrzebna nowej generacji młodzieży.” ks. prof. dr hab. Krzysztof Pawlina przedstawił nam spojrzenie dzisiejszej młodzieży gimnazjalnej i licealnej na znaczenie rodziny, popierając je danymi z sondaży, jakie przeprowadził w szkołach. Dobre wykształcenie > kariera > majątek > rodzina takie priorytety ma młody człowiek. Ludzie chcą żyć razem, jednak model tradycyjnej rodziny został zachwiany. Upływa młodość, a oni żyją nie swoim życiem. Musimy uczyć ich realizmu życia. Dojrzałość jest umiejętnością stawiania granic na miarę własnych możliwości. Wbrew utartym opiniom młodym zależy na kontaktach międzyludzkich, na przyjaźniach. Nie zawsze jednak znajdują te relacje w rodzinnych domach. Wtedy rozwiązań własnych problemów szukają wśród rówieśników. Wzmocnienie tożsamości członków rodziny jest najlepszą pomocą dla rodziny. Rodzina nie jest na zawsze, jest ciągle tworzona, ciągle budowana. Rodzina to uniwersytet, na którym wykłada się miłość.
„Ocena moralna technik wspomagania poczęcia.” – ks. dr Jan Konarski z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie: Technika In vitro nie jest metoda leczenia bezpłodności, nie likwiduje jej, lecz tylko omija. Leczy tylko tęsknotę mężczyzny i kobiety za rodzicielstwem. Zaspokojenie chęci posiadania dziecka przez rodziców(jak samochodu czy telewizora) jest zadaniem krzywdy dziecku – staje się ono traktowane przedmiotowo. Początek życia człowieka musi być humanitarny, a nie techniczny.
Studium Katolickiej Nauki Społecznej już za nami, choć właściwie można powiedzieć, że dopiero przed nami. Była to zachęta do pogłębiania wiedzy, która pomoże nam wypełniać zadania, jakie stoją przed świeckimi. Jak powiedziała prezes Akcji Katolickiej w Polsce Halina Szydełko: Widzieć > Oceniać > Działać – takie motto powinno nam przyświecać. Tylko wtedy będziemy skuteczni.
Jolanta Horowska
DIAK w Poznaniu
POAK w Opalenicy